فعالان حوزه قران کریم سال جدید را به یاد درگذشتگان تحویل می‌گیرند، افرادی که به نوبه خود گامی در راستای ارتقای فعالیت‌های قرآنی در جامعه برداشته‌اند و طبق سنت الهی در لحظه‌ای که خداوند خواسته و با بلند شدن بانگِ رحیل، عزم دیار باقی کردند. اینان با تربیت شاگردانی که با کلام الله مجید انس دارند، باقیات الصالحاتی را از پیش فرستاده‌‌اند، اما باز هم در آن دیار به یادی و فاتحه‌ای از سوی بازماندگان دل‌خوش هستند.
در این گزارش یادی از فعالان قرآنی که سال ۱۴۰۲ مسافر دیار باقی شدند، داشته است، که در ادامه می‌بینید؛
شامگاه ۲۰ فروردین‌ماه ۱۴۰۲ خبر درگذشت سیدیاسر حسینی، قاری و مدرس قرآن کریم منتشر شد. این قاری جوان بر اثر ایست قلبی دار فانی را وداع گفت. حسینی فارغ‌التحصیل مقطع دکتری تخصصی رشته زبان و ادبیات عربی، مدرس دانشگاه و دبیر آموزش و پرورش بود.
عماد افروغ، فعال سیاسی، جامعه‌شناس و پژوهشگر حوزه دین، قرآن و نهج‌البلاغه بعد از تحمل یک دوره بیماری سحرگاه جمعه ۲۵ فروردین در ۶۷سالگی به دیار باقی شتافت. او در دوره هفتم مجلس شورای اسلامی، نمایندگی مردم تهران و ریاست کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی را نیز به‌عهده داشت. عماد افروغ متولد سال ۱۳۳۵ شیراز، در سال ۱۳۵۵ برای تحصیل در رشته جامعه‌شناسی وارد دانشگاه سالفورد انگلستان شد. او در شهریور ۱۳۵۹ به دلیل برگزاری تظاهراتی علیه آمریکا در مقابل سفارتخانه این کشور که در اعتراض به برخورد پلیس آمریکا با دانشجویان مسلمان ایرانی برگزار شده بود، دستگیر و زندانی و سپس از انگلیس اخراج شد.
تیمور پرهیزکار، معلم قرآن و پدر شهریار پرهیزکار، حافظ بین‌المللی و قاری قرآن ششم تیرماه پس از گذراندن دوره‌ای بیماری به دیار باقی شتافت. وی بیش از ۵۰ حافظ کل قرآن به‌ویژه در خطه شمال کشور تربیت کرده است، با توجه به اصالت فومنی او، فعالیت قرآنی فراوانی در خطه و مناطق لوشان، منجیل، رودبار و امامزاده هاشم(ع) گیلان داشته است و رشد فعالیت‌های قرآنی در این مناطق با تلاش مرحوم پرهیزکار بوده است.
سیده‌علویه طاهره‌‌موسوی، خادم‌القرآن، پایه‌گذار و مؤسس اولین دارالقرآن خواهران در مرکز استان لرستان مردادماه امسال بر اثر ابتلا به بیماری دار فانی را وداع گفت. این بانوی لرستانی مؤسس اولین دارالقرآن خواهران در مرکز استان بوده و تا زمان درگذشت بیش از ۴۰ سال از عمر خود را در آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها، مراکز علمی و حوزه‌های علمیه به تدریس قرآن و معارف اسلامی پرداخت و شاگردان فراوانی را در این راستا تربیت کرده است.
وی از سال ۶۲ به‌عنوان داور مسابقات قرآن و نهج‌البلاغه آموزش و پرورش لرستان، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان حج و زیارت، اوقاف و امور خیریه، سپاه پاسداران، بسیج و … فعالیت داشته است.
سامان پوربیرامی، قاری ممتاز نوجوان تبریزی که در مجمع قاریان تبریز دوره قرائت خود را سپری کرده بود روز ۱۱ شهریورماه دار فانی را وداع گفت. این قاری نوجوان در مرحله نیمه‌نهایی پنجمین دوره رقابت‌های قرآنی شوق تلاوت که ویژه نوجوانان برگزار می‌شود، در گروه سنی ۱۰ تا ۱۶ سال به مرحله نهایی راه یافته بود.
حبیب صحاف، استاد پیشکسوت قرآن کریم پس از گذراندن دوره سخت بیماری روز، ۲۲ شهریورماه دعوت حق را لبیک گفت. حبیب صحاف‌نائینی سال ۱۳۱۹ در کاظمین متولد شد. پدرش متولد شهر تبریز و به گفته خودش، از روحانیون مطرح این شهر بود و از سمت مادری از نوادگان آیت‌الله نائینی از مراجع تقلیدی بود که در نهضت مشروطه سهم بسزایی داشت.
او مادر را که حافظ قرآن بود و جلسات قرآنی را برگزار می‌کرد، نخستین معلم قرآن خود می‌خواند. مادری که او را از همان دوران کودکی به شکلی سماعی با قرائت قرآن آشنا کرد و در هر صورت آموزش قرآن به این شکل در محضر مادر، زمینه‌ای را برای قرب بیشتر این پیشکسوت قرآنی با کلام وحی فراهم کرد.
رحیم آهور، پیشکسوت و مدرس قرآن و والد ابراهیم آهور، روز ۱۴ شهریورماه دار فانی را وداع گفت. رحیم آهور متولد ۱۳۱۲ هجری شمسی در تهران بود. در ایام جوانی از سال ۱۳۴۳ که برای نخستین‌بار به سرزمین وحی مشرف شد، کم‌کم در حوزه قرائت قرآن ورود پیدا کرد و از آن سال به بعد علاقه خاصی به شرکت در جلسات و قرائت قرآن پیدا کرد.
او در نخستین جلسه قرآنی که حضور پیدا کرد جلسه قرآن استاد ابراهیم پورفرزیب(مولایی) در مسجدالجواد(ع) میدان هفتم تیر بود. از جمله هم‌دوره‌ای‌های او می‌توان به مرحوم استاد علی اربابی و مرحوم یحیی علیمردانی اشاره کرد.
یحیی علیمردانی، معلم و پیشکسوت قرآنی یکی دیگر از مسافران دیار باقی در سال ۱۴۰۲ بود. او ۲۳ اردیبهشت، درگذشت. یحیی علیمردانی متولد ۱۵ شهریور ۱۳۱۰ در شهرستان محلات بود. قرائت قرآن و احکام تجوید را نزد مرحوم احمد نصرالله مازندرانی در تهران آموخت و در سال ۱۳۳۴ در جلسات قرائت قرآن ابراهیم پورفرزیب(مولایی) که در شب‌های سه‌شنبه و صبح جمعه در منازل برگزار می‌شد، شرکت می‌کرد و تا سال ۱۳۶۲ افتخار کسب فیض و بهره‌گیری از کلام ایشان را داشت.
از آثار این استاد قرآن می‌توان به تهیه جزوه روش تدریس روخوانی در ۱۶ درس و آموزش خلاصه‌ای از تجوید قرآن اشاره کرد. سه نفر از فرزندان مرحوم علیمردانی از قاریان قرآن هستند. علیمردانی، معلم بسیاری از چهره‌های قرآنی از جمله عباس سلیمی، پیشکسوت و قاری بین‌المللی بوده است.
محبوبه محبی، حافظ و فعال قرآنی جمعه ۱۹ آبان‌ماه دار فانی را وداع گفت، او متولد اسفند سال ۶۱ و دارای لیسانس علوم قرآنی و فوق لیسانس قرآن و حدیث بود، این چهره قرآنی از سال ۸۱ حفظ قرآن را در کانون قرآن امیرالمومنین(ع) که از شعب مهد قرآن کریم استان قزوین است، آغاز کرد و در سال ۱۴۰۰ به عنوان معلم نمونه قرآنی از سمت آموزش‌و‌پرورش منطقه البرز معرفی شد.
محبی در طی دو‌ونیم سال حافظ کل قرآن کریم شد. وی همچنین از جمله داوران مسابقات قرآن شهر قزوین بود که به دلیل توانایی و استعدادهایی که در زمینه مسائل قرآنی داشت به عنوان مدیر کانون نورالهدی الوند مشغول به فعالیت شد.
سکینه دارایی از بانوان فعال قرآنی لرستان و مسئول جلسه قرآنی موسی بن جعفر(ع) گلدشت خرم‌آباد ۲۰ آبان‌ماه دار فانی را وداع گفت. او مسئول جلسه قرآن موسی بن جعفر(ع) واقع در منطقه گلدشت خرم‌آباد بود که پس از تحمل یک دوره بیماری دار فانی را وداع گفت.
جواد مسگری، از قاریان و مدرسان قرآن استان خراسان رضوی آذرماه امسال دار فانی را وداع گفت. او عضو جامعه قاریان مشهد، داور مسابقات قرآن، استاد صوت و لحن و مؤلف کتاب‌های نغمه وحی، آوای وحی، نوا، آوای ایرانی و درآمدی بر علم لحن بود.
سیدعلی موسوی، سرپرست گروه تواشیح انوارالزهرا بندر امام خمینی(ره) ۲۴ آذرماه درگذشت. فعالیت وی منحصر به تواشیح بود و در این سال‌ها به تمرینات گروه می‌پرداخت و چند باری با گروه انوارالزهرا(س) به عراق رفت و در حرم امام حسین(ع) و حضرت ابوالفضل(ع) اجرا داشت و گروه را تاکنون حفظ کرد.
مهدی افکاری از قاریان نام‌آشنای استان مازندران، ساکن شهرستان نور، ۱۳ دی‌ماه در جریان سانحه رانندگی دار فانی را وداع گفت. مرحوم افکاری از جمله قاریان جوان و ممتاز بود که در محافل رسمی به عنوان قاری نخست قرآن استان مازندران شناخته می‌شد.
محمدعلی مسگریان، استاد قرآن و معلم اخلاق استان همدان دی ماه امسال درگذشت. ویژگی ممتازی که محمدعلی مسگریان را در کنار فعالیت‌های اثرگذار انقلابی و قرآنی از بسیاری از هم‌قطاران و هم‌صنفانش متمایز می‌کرد آن بود که او نماد و مصداق عینی «الکاسب حبیب الله» بود.
مسگریان چند وجه و ویژگی مهم داشت که او را به فردی شاخص و اثرگذار در جامعه تبدیل کرده بود؛ از جمله آنکه استاد قرآن بود و شاگردان زیادی تربیت کرد که بسیاری از آنان در حال حاضر از قاریان و حافظان برجسته استان و کشور هستند.
پیشکسوت‌ترین استاد مکتبخانه‌ای سنتی قرآن کریم استان اردبیل، شهرستان خلخال و روستای نمونه قرآنی اندبیل، جهانبخش مددی‌اندبیلی، ۲۳ دی‌ماه به رحمت الهی واصل شد. وی مردی متخلق به اخلاق قرآنی، خیّر مسجدساز با بیش از ۶۰ سال استادی و معلمی قرآن، شاگردان بسیاری را تقدیم جامعه قرآنی استان اردبیل کرد.
محمدرضا چابکی، استاد پیشکسوت قرآن کریم بهمن‌ماه امسال در سن ۸۷ سالگی دعوت حق را لبیک گفت. این استاد قرآن متولد ۱۳۱۵ شهر قوچان بود و از محضر اساتیدی چون مرحوم «رضوان»، مرحوم «محمد رضایی»، مرحوم «حافظیان»، مرحوم «مختاری» و «سیدمرتضی سادات‌فاطمی» بهره برد. وی از سال ۱۳۳۷ جلسات قرآن خود را در مشهد راه‌اندازی کرد و به اذعان فعالان قرآنی این شهر یکی از منظم‌ترین جلسات قرآن مشهد، همین جلسه بود. بسیاری از قاریان و اساتید بین‌المللی مشهد شاگردان مرحوم چابکی هستند. محمدرضا چابکی، به‌عنوان یکی از پایه‌گذاران جریان قرآنی مشهد بود که بیش از ۱۰ جلسه آموزش قرآن در هفته برگزار می‌کرد.
برکت‌الله سلیم، قاری و حافظ پرآوازه و بین‌المللی افغانستان و ملقب به شیخ‌القراء این کشور هفتم بهمن در سن ۸۱ سالگی پس از مدت‌ها درد و رنج حاصل از بیماری دعوت حق را لبیک گفت. برکت‌الله سلیم در سال ۱۳۲۹ خورشیدی در شهرستان ده بالای ننگرهار در شرق افغانستان متولد شد و در چهارمین ماه تولد بینایی خود را از دست داد، او در سال پنجم زندگی به مکتبخانه‌های حفظ قرآن کریم رفت و نزد پدرش، گلا جان، به آموختن قرآن پرداخت و در ۹ سالگی کل قرآن را حفظ کرد.
برکت‌الله سلیم بعد‌ها در قاهرهٔ مصر نزد عالمان اسلامی آموزش قرائت را آغاز کرد و در سال ۱۳۴۹ خورشیدی آن را به پایان رساند. شیخ برکت‌الله سلیم تنها قاری افغانستانی است که در محضر قاریان مشهور مصری مانند محمود خلیل الحصری(۱۹۸۰) و ابوالعینین شعیشع(۲۰۱۱) تلمذ کرده و دوست نزدیک شیخ عبدالباسط عبدالصمد، قاری نامدار مصر و جهان اسلام بوده است.
حسین الحکیم، مدرس آموزش لهجه عراقی و قرآن مؤسسه فرهنگی ـ قرآنی سروش مشکات تهران، روز چهارم مهرماه به دیار باقی شتافت. مرحوم حسین الحکیم در سال ۱۳۳۹ ه.ش در عراق متولد شد و در جوانی به جریان‌های انقلابی مخالف حزب بعث پیوست و پس از مدتی تحت تعقیب و بازداشت قرار گرفت و پس از تحمل دو مرحله شکنجه توسط حزب بعث، به جهت عشق و ارادت خاصی که به امام خمینی(ره) پیدا کرده بود به ایران آمد. اشتیاق غیر قابل وصف ایشان نسبت به شخصیت حضرت امام خمینی(ره) بی‌بدیل بود به طوری که وارد سپاه بدر شد و سه سال در جبهه‌های حق علیه باطل، علیه حزب بعث جنگید.
شیخ محمد خلیل، قاری و امام جماعت سابق مسجدالنبی پس از تحمل رنج بیماری، هجدهم شوال ۱۴۴۴ هجری قمری مصادف با ۱۸ اردیبهشت در سن ۴۳ سالگی دار فانی را وداع گفت. وی اصالتاً پاکستانی و در یک خانواده قرآنی بزرگ شده بود.
شیخ محمد خلیل از امامان جماعت و قاریان مشهور در شهر مدینه منوره بود و با سبک حجازی و با قرائت خوش و آهنگین، قرآن و سوره‌های نماز را تلاوت می‌کرد. او سال‌ها به همراه مرحوم شیخ محمد ایوب، شیخ احمد الحنیفی، امام جماعت نمازهای تراویح و تهجد در مسجد قباء بودند و سپس در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ نیز نمازهای تراویح و تهجد در مسجد النبی به امامت وی اقامه می‌شد.
شیخ علی قاسمی، خوشنویس و خطاط الجزایری قرآن کریم به خط مغربی ۱۷ اردیبهشت در شهر وهران الجزایر در سن ۹۰ سالگی درگذشت. این خوشنویس بزرگ الجزایری در سال ۱۹۳۳ در استان معسکر الجزایر متولد شد، او در چهارده سالگی موفق به حفظ قرآن کریم شد و از سال ۱۹۵۳ در بحبوحه انقلاب الجزایر به کتابت حدیث نبوی پرداخت. شیخ علی در دوره زندگی خود موفق به کتابت چهار مصحف به روایت وَرش شد که روایت رایج قرآن کریم در غرب الجزایر است. همچنین لوح‌های قرآنی بسیاری را نیز کتابت کرد. شیخ علی قاسمی بارها مورد تجلیل مجامع ملی و بین‌المللی قرار گرفته است.
شیخ عبدالله کامل، قاری مشهور مصری که برای یک سفر تبلیغی به مناسبت ماه رمضان به آمریکا رفته بود، روز هفتم اردیبهشت بر اثر سکته قلبی درگذشت. شیخ کامل، خطیب و قاری مشهور قرآن و نابینا بود. او در سال ۱۹۸۵ در استان فیوم مصر به دنیا آمد و حفظ کل قرآن را در جوانی به روش «بریل» برای نابینایان به پایان رساند و در سال ۲۰۰۵ از دانشکده علوم از دانشگاه فیوم فارغ‌التحصیل شد. وی در مسابقات زیادی شرکت کرد و کلیپ‌های زیادی در فضای مجازی دارد.
شيخ طاهر آيت علجت، عالم حافظ قرآن الجزایری در ۱۰۶سالگی دار فانی را وداع گفت. وی پس از وخامت اوضاع جسمی در بیمارستان «مصطفی پاشا» در الجزیره، پایتخت الجزایر بستری شد و ۲۳ خرداد در ۱۰۶ سالگی درگذشت.
ثمرالدین صمداف، از فعالان قرآنی کشور تاجیکستان تیرماه امسال دار فانی را وداع گفت. وی که از دانش‌آموختگان جامعه‌المصطفی العالمیه بود ارتباطات گسترده‌ای با فعالان قرآنی کشورمان داشت. این قاری فقید علاوه بر حضور در سی و یکمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن ایران در سال ۹۳ و کسب رتبه در آن رویداد، سال گذشته نیز به عنوان داور در این رویداد بین‌المللی حضور داشت.
مرحوم «ثمرالدین صمداف» حدود چهل سال سن داشت. او از شش‌سالگی روخوانی و روان‌خوانی، تجوید و حفظ بخشی از قرآن را زیر نظر استادانش در تاجیکستان آغاز کرد و سپس قرائت قرآن را با تقلید از سبک‌های عبدالباسط و منشاوی ادامه داد و با اتمام دبیرستان و ورود به جامعةالمصطفی(ص) العالمیه تا مقطع دکتری در رشته تفسیر تطبیقی مشغول به تحصیل شد.
دلوار حسین یوسف سعیدی، رهبر سابق جماعت اسلامی بنگلادش مردادماه امسال به دلیل سکته قلبی یک روز پس از انتقال از زندان به بیمارستان درگذشت. وی در یک پرونده مربوط به وقایع استقلال کشور در سال ۱۹۷۱ محکوم به حبس ابد شده و از سال ۲۰۱۰ در زندان به سر می‌برد.
سعیدی یکی از صاحب نظران تفسیر قرآن کریم در بنگلادش به شمار می‌رفت و ۵۴ جلد کتاب از جمله تفسیر قرآن در ۴ جلد برای مخاطبان خود در جامعه دینی و علمی بنگلادش به یادگار گذاشته است. ده‌ها هزار نفر در سخنرانی‌های او در مساجد بزرگ این کشور شرکت می‌کردند. شرکت‌کنندگان در مراسم تشییع رهبر حزب سابق جماعت اسلامی بنگلادش این مراسم را به تظاهراتی ضد حکومتی تبدیل کرده و نسبت به تبعیض‌هایی که علیه این حزب طی ۱۳ سال اخیر شده است، شعار سر دادند.
بایرام آیتی از اساتید شناخته شده قرآن، یازدهم مردادماه پس از تحمل یک دوره بیماری درگذشت. وی از اعضای هیئت علمی دانشکده مطالعات اسلامی نوی‌پازار صربستان بود که در دوران حیات خویش حافظان قرآن زیادی را تربیت کرد. بایرام آیتی فرزند مرحوم حافظ رفیق آیتی از بهترین معلمان قرآنی منطقه بالکان بود.
شیخ شحات شاهین، ۵ شهریور در سن ۶۸ سالگی و پس از سال‌ها بیماری، درگذشت. وی در طول عمر خود بارها به عنوان سفیر قرآن کریم به کشورهای دیگر سفر کرد و در کشورهای مختلفی به تلاوت قرآن کریم پرداخت.
شیخ شحات شاهین در سال ۱۹۵۵ در روستای الصفا واقع در استان الشرقیه مصر متولد شد، قرآن کریم را در مکتب‌خانه روستای زادگاه خود آموخت و در ۱۰ سالگی موفق به حفظ کل قرآن شد، او از سن ۱۴ سالگی در سلک روحانیان و مشایخ درآمد و از آن زمان در مسابقات مختلف قرآن کریم به تلاوت پرداخت. شیخ شحات شاهین سابقه تلاوت در کنار استاد عبدالباسط، کسب مقام اول در مسابقات بین‌المللی مالزی و تلاوت در مسابقات بین‌المللی بسیاری را دارد. روایت‌های زیادی از اسلام آوردن افراد پس از شنیدن تلاوت شحات شاهین وجود دارد.
شیخ ضیاء الناظر، مبتهل رادیوی قرآن کریم مصر ۱۸ آذر درگذشت. شماری از قاریان برجسته مصر، درگذشت این مبتهل رادیوی قرآن مصر را تسلیت گفته‌اند. از جمله این قاریان می‌توان به شیخ محمد فتح الله بیبرس و شیخ احمد الفشنی اشاره کرد که با انتشار اعلامیه‌ای در صفحه رسمی خود در فضای مجازی درگذشت وی را تسلیت گفته و برای او طلب آمرزش کرده‌اند.
یاکو هامین آنتیلا، ایران‌شناس و مترجم قرآن به زبان فنلاندی یکی از برجسته‌ترین پژوهشگران مطالعات اسلامی در اروپا و جهان بود که اواخر آذرماه سال جاری درگذشت. این پژوهشگر فنلاندی علاوه بر ترجمه آثار عربی و اسلامی و پژوهش در این حوزه، به عنوان استاد فرهنگ و مطالعات اسلامی در دانشگاه ادینبورگ اسکاتلند نیز فعالیت می‌کرد. اکو هامین آنتیلا همچنین نخستین ترجمه قرآن کریم از عربی به فنلاندی را سال ۱۹۹۵ م و حماسه منظوم گیلگمش را در سال ۲۰۰۰ م که قدمت آن به تمدن سومری در بین‌النهرین بازمی‌گردد، نیز به این زبان ترجمه کرد.
شیخ عبدالرحیم محمد دویدار، مبتهل برجسته و پیشکسوت کشور مصر دی‌ماه امسال دار فانی را وداع گفت. او که سابقه حضور در ایران و اجرا در محضر رهبر معظم انقلاب را داشت، از مبتهلین شناخته شده جهان اسلام بود. عبدالرحیم محمد دویدار، شاگرد استادان بنامی چون محمد نقشبندی، مصطفی اسماعیل و طه الفشنی پیشکسوت قاریان و پیر مبتهلان مصری خوانده می‌شد و در کشورهای اسلامی مختلف به اجرای برنامه‌های قرآنی و ابتهال‌خوانی پرداخته بود. این قاری پیشکسوت و مبتهل مصری در سفر سال ١٣٩٢، در شورای عالی قرآن حضور یافت و به گفت‌وگو با تعدادی از اساتید کشورمان پرداخت.
شیخ شوقی عبدالعاطی نصر، سالخورده‌ترین حافظ و معلم قرآن در استان کفرالشیخ مصر و یکی از سالخورده‌ترین حافظان مصری پس از هشت دهه خدمت به قرآن کریم و تربیت چندین نسل از قاریان و حافظان قرآن کریم در مصر، دی‌ماه امسال در سن ۹۰ سالگی درگذشت.
وی در سال ۱۹۳۳ در روستای خاطر شهرستان بیلا واقع در استان کفرالشیخ متولد شد و سپس در حالی که کمتر از ۱۰ سال سن داشت کل قرآن کریم را حفظ کرد و سپس به عنوان حافظ قرآن و عضو الازهر به کار مشغول شد.
شیخ محسن علی نجفی، مترجم و مفسر قرآن کریم و از علمای صاحب‌نام پاکستان و مؤسس حوزه علمیه جامعة الکوثر که چهره‌ای مدافع وحدت اسلامی شناخته می‌شد، ۱۹ دی در اسلام‌آباد درگذشت. علامه نجفی پس از عمری تلاش و کوشش در راستای اعتلای علوم و معارف اسلامی و خدمات ارزنده در تحکیم وحدت اسلامی به دیدار حق شتافت. محسن علی نجفی همچنین نماینده آیت‌الله سیستانی در پاکستان و ریاست شورای عالی مجمع اهل بیت(ع) پاکستان را به عهده داشت.
یادشان گرامی و راهشان پر رهرو باد.
ثبت دیدگاه