قرآن امام علی (ع)؛ نخستین نسخه خطی قرآن کریم

این نسخه قرانی به همراه دست نوشته‌های تاریخی زیادی محفوظ ماند و کسی از وجود آن از بیم دستیابی کشور‌هایی که در صدد اشغال یمن بودند مطلع نبود تا اینکه وزارت اوقاف یمن نسخه‌ای از آن را بر اساس نسخه اصلی چاپ کرد و به نمایش عموم گذاشت. نسخه‌ای از این قران در مسجد جامع صنعاء گذاشته شده است که بزرگترین مسجد یمنی‌هاست و نخستین کسی که در این مسجد نماز خوانده امام علی (ع) است و به علت قداستی که این مکان دارد، مورد استقبال شدید زوار است.

بر اساس روایات آن که بیش از همه به نگارش وحی موفق بود، در مرحله اوّل علی بن ابی طالب و سپس زید بن ثابت می‌باشد، چون این دو بیش از دیگران ملازم پیغمبر بودند.

علی بن ابی طالب و زید بن ثابت و «ابیّ ابن کعب» به خاطر ملازمت مداوم با پیامبر اسلام دارای مقامی برجسته در امر نگارش وحی و احاطه بر آیات قرآن بودند. نویسندگان وحی قرآن را بر استخوان کتف و پوست و چوب می‌نوشتند و نوشته‌ها را در جایی جمع می‌ کردند.

خط کوفی تقریباً از ابتدا برای نوشتن قرآن به‌کار برده شد. پس از زمانی خط کوفی از صورت سادگی بیرون آمد و دارای قواعد و موازین معینی شد، به‌طوری‌که از آثار باقی‌مانده و قرآن‌های نوشته شده آن دوران این تکامل را می‌توان مشاهده نمود.

به‌طور کلی قرآن‌هایی که از سده‌های اولیه باقی‌مانده به‌خط کوفی نوشته شده‌است و این موضوع تا قرن پنجم هجری ادامه داشته‌است. خط کوفی قابلیت استفاده در امور تزئینی را دارا بود و خطاطان می‌توانستند براحتی آن را به هر شکل با مقاصد و نظریات خویش منطبق سازند و پس از آنکه کاربردش را در نگارش متن قرآن از دست داد بیشتر برای کتیبه‌های تزئینی در بناها یا بر روی اشیاء مختلف گرفت.

خبرگزاری صدا و سیما