بیست و پنجمین جلسه ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم صبح امروز چهارم آبان‌ماه با حضور اعضای این ستاد به صورت مجازی و حضوری برگزار شد.
در ابتدای این جلسه، گزارشی از روند فعالیت‌های مربوط به آزمون عمومی حفظ قرآن کریم از سوی مهدی شکری، معاون آموزش و پژوهش سازمان دارالقرآن کریم کشور ارائه شد.
پنج رکن اصلی آزمون عمومی حفظ قرآن
وی با اشاره به اینکه آیین‌نامه این آزمون دارای پنج رکن اصلی است، گفت: شورای تخصصی دبیرخانه، دبیرخانه‌های استانی، کمیته‌های فنی، مراکز مجاز برگزاری آزمون و ممتحنین پنج رکن اصلی آزمون‌های حفظ عمومی قرآن کریم هستند. بر اساس همین شاکله، اقداماتی برای برگزاری آزمون‌ها طراحی شد.
شکری با اشاره به اینکه تا کنون هشت اقدام در خصوص این آزمون‌ها انجام شده است، گفت: در گام اول شورای ارزیابی تشکیل و دو جلسه از آن تشکیل شده است. به دنبال آن ستاد اجرایی با ریاست سازمان دارالقرآن و در همین سازمان شکل گرفت. با توجه به اینکه دو رکن اجرایی مهم کار، موسسات بودند، جلساتی با برگزار کنندگان آزمون برگزار شد. به دنبال این مقدمات در گام بعد آیین‌نامه را رسماً به استان‌ها ابلاغ کرده و نسبت به تشکیل دبیرخانه‌های استانی اقدام کردیم. در این بخش از استان‌ها خواسته شد سه اقدام شناسایی و معرفی اعضای کمیته‌های فنی، شناسایی ممتحنین توانمند و شناسایی موسساتی که واجد شرایط لازم هستند را انجام دهند.
سه اقدام استان‌ها در اجرای آزمون عمومی حفظ قرآن
معاون آموزش و پژوهش سازمان دارالقرآن کریم کشور با اشاره به اینکه اکثر استان‌ها این سه اقدام را اجرایی کرده‌اند، افزود: با توجه به اینکه یکی از مهمترین بحث‌ها در موضوع حفظ، ارائه آمار متقن است، لذا نیاز است تا سامانه‌ای برای مدیریت این کار در دسترس قرار بگیرد. این سامانه از سوی دبیرخانه تهیه شده و در اختیار بخش فنی سازمان قرار گرفته است تا نسبت به طراحی و پیاده‌سازی آن اقدام کنند. علاوه بر همه اینها در این فاصله زمانی، اطلاع‌رسانی‌های مختلفی از سوی رسانه‌ها صورت گرفته که البته کار خبری منسجمی در این زمینه صورت نگرفته است.
شکری در ادامه با اشاره به اینکه در ادامه ۱۰ فعالیت در دست اقدام داریم، تصریح کرد: اسامی اعضای کمیته‌های فنی که بین ۱۳۰ تا ۱۴۰ نفر است، دریافت شده است که باید از سوی دبیرخانه مرکزی مورد بررسی بیشتر برای احراز شرایط لازم قرار بگیرد و احتمالاً این کار تا هفته آینده نهایی خواهد شد. ما برای برگزاری این آزمون به چند بانک اطلاعاتی نیاز داریم که یکی از آنها بانک اطلاعات موسسات قرآن و عترت است. از استان‌ها و وزارت ارشاد خواسته شده است تا نسبت به معرفی موسسات توانمند اقدام کنند. بانک اطلاعاتی مربوط به این موسسات در سامانه‌ای که رونمایی خواهد شد، بارگذاری می‌شود.
وی بیان کرد: از دیگر بانک‌های اطلاعاتی لازم بانک ممتحنین و نیز بانک سوالات آزمون است که باید مورد توجه قرار بگیرد. جلساتی برای طراحی سیستم سامانه نیز برگزار شده است و با موسسه مجری صحبت‌های اولیه صورت گرفته و امیدوارم این سامانه طراحی و مستقر شود.
معاون آموزش و پژوهش سازمان دارالقرآن کریم کشور اظهار کرد: برای اینکه دست اندرکاران آزمون توجیه شوند و آزمون به بهترین نحو برگزار شود، به دنبال این هستیم بعد از نهایی شدن اسامی ممتحنین و موسسات مجری، دو سمینار یا کارگاه آموزشی آنلاین را برگزار کنیم. هر موسسه مجازی حداقل در سال باید چهار آزمون را برگزار کند، به همین خاطر توجیه موسسات و ممتحنین در دستور کار قرار دارد.
شکری بیان کرد: تدوین برنامه جامع برای تبلیغات و اطلاع‌رسانی عمومی یکی دیگر از اقدامات در دستور کار است. بعد از اینکه این سند تدوین شود، آن را در این ستاد ارائه خواهیم کرد. پیش‌بینی ما این است که با استقرار سامانه و دیگر جزئیات تا دهه فجر شاهد برگزاری اولین دوره آزمون باشیم. البته تلاش خواهیم کرد تا به این روند سرعت داده شود.
بر اساس گزارش ایکنا در بخش دیگری از این مراسم هر یک از اعضای جلسه به بیان دیدگاه‌های خود در مورد این آزمون پرداختند.
تأکید بر اطلاع‌رسانی و انگیزه‌بخشی
در این بخش ابتدا مهدی قره‌شیخلو، دبیر ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم به بیان دو نکته پرداخت و گفت: نکته اول بحث اطلاع‌رسانی و تبلیغات این کار است که باید به بهترین نحو صورت بگیرد و همه دستگاه‌ها باید مشارکت داشته باشند. در این بحث، صدا و سیما وظیفه مهمی را بر عهده دارد. بخش دیگری از اطلاع‌رسانی بر عهده خود دستگاه‌ها هست. برخی دستگاه‌ها به تنهایی از جامعه هدف بسیار گسترده‌ای برخوردار هستند و اطلاع‌رسانی در بین مخاطبان همین دستگاه‌ها ضروری به نظر می‌رسد.
وی افزود: نکته دوم بحث انگیزشی کار است، بخشی از این انگیزه‌دهی می‌تواند از سوی ستاد طرح ملی حفظ صورت بگیرد. هنوز برخی از دستگاه‌ها از اهدای امتیازاتی که از سال‌های قبل به تصویب رسیده است سر باز می‌زنند، اما نباید کوتاه آمد و برای پیگیری این امتیازات، باید نهایت تلاش خودمان را به کار بگیریم.
در ادامه محمدمهدی بحرالعلوم، مسئول دبیرخانه ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم نیز به بیان دیدگاه‌ها خود پرداخت و گفت: با توجه به مضیقه‌هایی که دستگاه‌ها با آن روبرو هستند، اما حضور خوبی در صحنه دارند و ان‌شاءالله این حضور ادامه داشته باشد.
وی در ادامه با اشاره به اینکه این دستورها تعریف شد تا هماهنگی‌های لازم برای برگزاری آزمون عمومی حفظ به عمل بیاید، گفت: یکی از این موضوعات توقف آزمون‌هایی هست که جسته و گریخته از سوی دستگاه‌ها برگزار می‌شود. بر اساس آیین‌نامه آزمون‌های عمومی حفظ قرآن کریم فقط موسسات قرآنی می‌توانند برای عموم مردم آزمون برگزار کنند. همچنین وزارت آموزش و پرورش نیز صرفاً برای دانش آموزان و از طریق دارالقرآن‌ها می‌تواند اقدام به برگزاری این آزمون کند. سایر دستگاه‌های دولتی همچون وزارت ارشاد نیز تنها می‌توانند برای کارکنان خودشان آزمون برگزار کنند.
بحرالعلوم افزود: بر همین اساس، به شورای توسعه فرهنگ قرآنی نامه زده شده است تا این موضوع رو در دستور کار قرار دهد و این موضوع از سوی این مرجع ابلاغ شود. الان باید تمهیدی اندیشیده شود که تمام مزایای تعریف شده برای حافظان قرآن کریم از طریق مدرک آزمون تخصصی و آزمون عمومی حفظ قرآن کریم واگذار شود. الان آزمون‌های وزارت ارشاد معارض این موضوع است، برای برطرف شدن این تعارض مقرر شده بود تا جلسه‌ای با مدیران وزارت ارشاد برگزار شد که این امر محقق نشد.
وی بیان کرد: موضوع دیگر بحث مزایای حافظان قرآن کریم است. در حال حاضر با کمک سازمان دارالقرآن و شورای توسعه، حدود ۲۰ مزیت برای حافظان قرآن در کشور احصاء شده است. نکته‌ای که وجود دارد، این است که این مزایا باید تجمیع شود و همه مزایایی که در دستگاه‌ها تعریف شده است یا تعریف می‌شود، مستند بر همین مدرک باشد.
در ادامه این نشست، سیدفخرالدین اسماعیلی، مدیرکل دفتر آموزش و توسعه مشارکت‌های معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به بیان مطالبی پرداخت و گفت: در گزارش مطرح شده در مورد آزمون عمومی حفظ قرآن کریم در مورد سامانه ابهاماتی در مورد سامانه و موسسه مجری آن وجود دارد که لازم است به آن پاسخ داده شود.
استدلال‌های وزارت ارشاد برای برگزاری آزمون حفظ قرآن
وی افزود: موضوع دیگر آزمون وزارت ارشاد است. این آزمون به هیچ وجه جسته و گریخته برگزار نمی‌شود و از یک عقبه ۱۹ دوره‌ای برخوردار است. ما بارها اعلام کردیم حاضر به هم‌افزایی برای برگزاری آزمون عموم حفظ قرآن هستیم، اما بخشنامه ستاد راهبری به نحو دیگری پیش رفت. ما نباید یک جریان فعال و پویا در زمینه حفظ قرآن کریم که درون موسسات قرآنی وزارت ارشاد شکل گرفته است را از بین ببریم. این اتفاق مبارک شاید خروجی‌های نامبارکی داشته باشد. حداقل به وزارت ارشاد فرصت بدهیم تا در یک بازه زمان چند ساله اقدام به این کار بکند.
اسماعیلی با اشاره به اینکه از بین ۱۸۰۰ موسسه قرآنی هنوز نتوانسته‌ایم ۵۰ موسسه تبلیغی و ترویجی راه‌اندازی کنیم، بیان کرد: بسیاری از موسسات که دارای مجوز هستند، فعالیت آموزشی دارند و کارهای مربوط به حفظ قرآن کریم انجام می‌دهند. لذا درخواست من این است که با نگاه دیگری به وزارت ارشاد نگاه شود. من بارها اعلام کردم که حداقل از مَهر وزارت ارشاد نیز در مدارک استفاده شود، اما دوستان زیر بار نرفتند.
وی با اشاره به اینکه مصوبه شورای ارزیابی حافظان به ما ابلاغ نشده است، گفت: به یکباره با ابلاغ آیین‌نامه آزمون عمومی حفظ مواجه شدیم، تمام ضوابط و دستورالعمل‌های برگزاری دوره جدید آزمون آماده شده و سایت نیز آماده شروع فرایند ثبت نام و دیگر جزئیات است، اما به احترام مصوبه ستاد راهبری برگزاری آزمون در دوره جدید را متوقف نگه داشته‌ایم. ما انتظار داریم ظرفیتی که در درون وزارت ارشاد شکل گرفته است نیز دیده شود، در هر دوره از جشنواره بیش از ۱۲۰ هزار نفر حضور دارد که ۹۰ هزار نفر آن مربوط به رشته‌های حفظ قرآن کریم است. لذا درخواست من این است که با نگاه دیگری به وزارت ارشاد نگاه شود.
مدیرکل دفتر آموزش و توسعه مشارکت‌های معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه هیچ زاویه‌ای با ستاد راهبری حفظ قرآن کریم نداریم، بیان کرد: تمام اهتمام ما در مورد این ستاد، بحث هم‌افزایی است.
بر اساس گزارش ایکنا در بخش دیگری از این نشست، تعدادی از اعضا به موضوعاتی همچون؛ توجه بیش از حد به تمرکزگرایی در اجرای آزمون عمومی حفظ و آسیب‌زا بودن این نگاه؛ توجه به ظرفیت دارالقرآن‌های بسیج و جامعه هدف این نیرو در برگزاری آزمون و … اشاره کردند.
همچنین در ادامه این نشست محمدمهدی بحرالعلوم پیشنهاد داد یک دور آیین‌نامه بدون تغییر اجرا شود و اگر نیاز بود، بعداً اصلاحاتی صورت بگیرد، این اصلاحات به عمل بیاید.
بر اساس گزارش ایکنا، در پایان این دستور مقرر شد جلسه‌ای به میزبانی سازمان دارالقرآن با حضور دستگاه‌های عضو ستاد برگزار شود و در آن سازوکار برگزاری آزمون‌ها و پیش بردن کار و هماهنگی‌های بیشتر برگزار شود. همچنین مقرر شد جلسه بین دبیرخانه ستاد و معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای از بین بردن تعارض به وجود آمده برای برگزاری آزمون حفظ به زودی تشکیل شود.
بر اساس گزارش ایکنا، در بخش دیگری از این نشست، زینب بهجت‌پور، دبیر علمی گروه قرآن مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران به ارائه گزارشی از فعالیت‌های این نهاد در حوزه حفظ قرآن کریم پرداخت.
بخشی از فعالیت‌های حوزه علمیه خواهران در زمینه حفظ قرآن
وی گفت: حوزه علمیه خواهران یک نهاد علمی، تربیتی است و بر همین اساس یک سری فعالیت‌های قرآنی داوطلبانه و یک سری فعالیت‌های الزامی در قالب آموزش و پژوهش و … دارد. ما تاکنون چندین دوره تربیت مربی حفظ قرآن کریم را به صورت متمرکز برگزار کرده‌ایم. در بخش مسابقات قرآن و عترت نیز تاکنون موفق به برگزاری دوازده دوره جشنواره قرآنی شده‌ایم. این جشنواره تا سال ۱۳۹۶ برگزار شد و پس از آن به دلیل تمرکز در فعالیت‌ها و تغییر سیاست‌ها به تعطیلی کشیده شد. در این مدت نزدیک به دو هزار نفر در این جشنواره پذیرفته شدند.
بهجت‌پور تصریح کرد: برگزاری مسابقات قرآن در رشته‌های حفظ و ترتیل نیز طی دوازده دوره برگزار و طی این ادوار بیش از ۴۰۰۰ نفر در آن حضور یافته‌اند. طرح «نور هدایت» یکی دیگر از برنامه‌های اجرا شده در حوزه علمیه خواهران بوده که طی آن بیش از پنج هزار جلسه ویژه کارکنان برگزار شد. برگزاری دوازده دوره حفظ حضوری قرآن کریم یکی دیگر از برنامه‌ها بوده است که نزدیک به ۱۴ هزار نفر در آن حضور یافته‌اند.
دبیر علمی گروه قرآن مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران اظهار کرد: بر اساس آماری که از ابتدای امسال و پس از طراحی سامانه «نجم» به دست آمده است، بیش از دو هزار نفر اعلام کرده‌اند که حافظ قرآن هستند. این افراد برخی دارای مدرک بوده و برخی هم از طریق خوداظهاری بوده است.
وی با اشاره به اینکه حوزه‌های علمیه خواهران بیش از ۵۰ هزار نفر دانش‌آموخته دارد، گفت: این افراد به فعالیت‌های ترویجی حفظ قرآن و تشکیل جلسات خانگی و … علاقه‌مند هستند. بر اساس آمار سال ۱۳۹۶ بیش از ۱۹۰ موسسه قرآنی دایر شده است. علاوه بر این در هر مدرسه کانون‌ها موظف به اجرای فعالیت‌های قرآنی هستند که یکی از پررنگ‌ترین فعالیت‌های آنها مربوط به حوزه حفظ است. همچنین در بحث آموزش طلاب عمدتاً ۲۰ واحد قرآن کریم را خواهند گذراند.
بر اساس گزارش ایکنا، در ادامه این جلسه هر کدام از اعضا به بیان دیدگاه‌های خود در مورد فعالیت‌های حوزه‌های علمیه خواهران در زمینه حفظ قرآن کریم پرداختند.
در ادامه، سومین دستور که ارائه گزارشی در مورد فعالیت‌های دبیرخانه ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم بود، به بحث گذاشته شد.
در ابتدا محمدمهدی بحرالعلوم، مسئول دبیرخانه ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم به فعالیت‌های سازمان صدا و سیما در زمینه حفظ قرآن کریم اشاره و بیان کرد: سازمان اوقاف، سازمان دارالقرآن و وزارت آموزش و پرورش حفظ جزء ۲۹ را در دست اجرا دارند و همه منتظر شروع فعالیت این حوزه در شبکه قرآن و معارف سیما هستند.
وی افزود: بر اساس قراردادی که با سازمان پژوهش تنظیم شده قرار شده، طرح و برنامه مدل آموزش قرآن به پیش دبستانی در سازمان پژوهش طراحی و یک دوره به صورت آزمایشی اجرا شود که منتظر امضای نهایی این طرح هستیم.
بحرالعلوم همچنین به برگزاری دوره‌های تربیت معلم حفظ قرآن کریم اشاره کرد و گفت: دوره تربیت معلم دانشگاهیان از سوی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری به دانشگاه فرهنگیان واگذار شده است که هنوز نهایی نشده و از برنامه عقب است.
بحرالعلوم تصریح کرد: در بحث تربیت معلم حفظ قرآن کریم، بنا بود ۳۷۰۰ معلم تربیت شود، آمارهایی که ارائه شده دارای اشکالاتی است که مهمترین آن حضور این افراد در ادوار قبلی تربیت معلم حفظ قرآن بوده است. سازمان اوقاف و امور خیریه از سال ۹۰ تاکنون بیش از ۱۰ هزار معلم حفظ قرآن کریم تربیت کرده است، یکی از شرایطی که برای دوره‌های جدید در نظر گرفته شده بود، این بود که افراد حاضر در این دوره‌ها نباید در دوره‌های قبلی حضور داشته باشند که متأسفانه عده‌ای مشترک بودند. پس از جمع‌بندی نهایی از ۳۸۲۱ نفر حدود ۲۱۳۹ نفر برای اولین بار است که در دوره‌ها حضور یافته‌اند. آزمون دروس تئوری این افراد هفته گذشته برگزار شد، آزمون عملی نیز از سوی دستگاه‌ها و از طریق ممتحنین مجاز اجرا می‌شود.
وی در پایان بیان کرد: یکی دیگر از اقدامات در دست اجرا، احصای امتیازات مربوط به حفظ قرآن کریم است که امیدوارم تا پایان سال بحث مزایای حافظ قرآن کریم در این بخش مورد توجه قرار بگیرد.
ثبت دیدگاه