حدیث زیبای امام علی (ع) درباره علم و ادب

اهمیت حدیث در میان مسلمانان به این دلیل است که کلام معصوم، از منابع اصلی استنباط احکام در فقه و عقاید در علم کلام محسوب می‌شود. همچنین احادیث از منابع اولیه پژوهش‌های تاریخی است.

امام علی علیه السلام:

العِلمُ وَراثَهٌ کَریمَهٌ، وَ الادابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَهٌ، وَ الفِکرُ مِرآهٌ صافِیَهٌ.

علم میراث گرانبهائی است و ادب لباس فاخر و زینتی است و فکر آئینه‌ای صاف است.

نهج البلاغه، ص ۴۶۹

حدیث سخنان نقل شده از پیامبر اسلام(ص) و دیگر معصومین(ع) است. حدیث در کنار قرآن، در طی پانزده قرن تاریخ اسلام، نقشی محوری در فهم مسلمانان از دین و شریعت داشته است.

به علت اهمیت حدیث، علوم مختلفی ناظر به بررسی محتوایی و سندی احادیث پدید آمده است که تحت عنوان علوم حدیث دسته‌بندی می‌شوند. امور مربوط به سند احادیث در روایة الحدیث و محتوای آنها در درایة الحدیث بررسی می ‌شوند. علوم رجال و مصطلح الحدیث زیر مجموعه روایة الحدیث قرار دارند. در این علوم تقسیمات متعددی برای فهم و اعتبارسنجی احادیث بیان شده است.

در میان انبوه کتاب‌های روایی مسلمانان، ده کتاب نقش محوری دارند. چهار کتاب از این ده عنوان به شیعه و شش عنوان به اهل سنت تعلق دارد. مهمترین کتاب‌های روایی شیعه، کافی اثر کلینی، تهذیب الاحکام و الاستبصار فیما اختلف من الاخبار نوشته شیخ طوسی و من لایحضره الفقیه تألیف شیخ صدوق هستند. مجموع این کتاب‌ها را کتب اربعه یا اصول اربعه نامیده‌اند.